Türkiye'de Sınır Dışı Etme Sürecinin Basit Bir Dökümü

Özellikle yasal jargona aşina değilseniz, göçmenlik yasalarının karmaşıklığı arasında gezinmek zor olabilir. Bu nedenle, Türkiye'nin Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'nun (YUKK) 6458, özellikle 52 ila 60. maddelerinde belirtilen sınır dışı etme sürecini daha basit bir şekilde açıklama cüretinde bulundum.

Birisi Ne Zaman Sınır Dışı Edilebilir?

YUKK, valiliğe sınır dışı etme emri çıkarma yetkisi verir. Kararın 48 saat içinde ve yalnızca 54. maddede sayılan belirli nedenlerle verilmesi gerekir.

Kimler sınır dışı edilebilir? Peki, aşağıdaki kişiler 54. Madde uyarınca sınır dışı edilebilir:

1. 5237 sayılı Kanun'un 59. maddesini ihlal edenler, terör veya suç örgütlerine iştirak edenler, vize ve ikamet izni başvurularında yalan beyanda bulunanlar, kanuna aykırı olarak geçimini sağlayanlar veya kamu düzenine, güvenliğine veya sağlığına tehdit oluşturduğu düşünülen kişiler.
2. Vizesini on günden fazla aşan, oturma izni iptal edilen veya çalışma izni olmadan çalışan herkesin.
3. Türkiye giriş-çıkış kurallarını ihlal edenler veya Türkiye'ye giriş yasağı olan ama yine de gelenler.
4. Uluslararası koruma başvurusu reddedilen veya geri çekilen ya da uluslararası koruma statüsü sona eren veya iptal edilenler ile 6458 sayılı Kanunun diğer hükümlerine göre Türkiye'de kalma hakkı bulunmayanlar.
5. Uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından tespit edilen terör örgütleriyle bağlantılı olanlar.

Ayrıca, 54. madde kapsamına girdiğinden şüphelenilen bir sığınmacı veya uluslararası koruma statüsüne sahip bir kişi, uluslararası koruma prosedürünün herhangi bir aşamasında sınır dışı edilebilir.

Kimler Sınır Dışı Edilemez?

Ancak, bu kuralın muafiyetleri vardır. Bazı kişiler, 54. madde kapsamına girseler bile sınır dışı edilmekten korunur:

1. Sınır dışı edilecekleri ülkede işkenceye, insanlık dışı veya aşağılayıcı muameleye veya cezaya veya ölüm cezasına çarptırılabilecek kişiler.
2. Ciddi sağlık sorunları olan, ileri yaşta veya hamile olan ve bu nedenle seyahat etmesi riskli olan kişiler.
3. Mağdur destek süreçlerinden yararlanan insan ticareti mağdurları.
4. Psikolojik, fiziksel veya cinsel şiddet mağdurları, tedavileri tamamlanana kadar.

Her vaka ayrı ayrı değerlendirilir ve bu kişilere insani ikamet izni verilebilir.

Bir Sınır Dışı Etme Kararına İtiraz Etmek

Sınır dışı etme kararı alındığında, kişi veya yasal temsilcisi veya avukatı, karar, sonuçları ve itiraz yolları hakkında bilgilendirilir.

Sınır dışı etme kararına karşı yabancı veya yasal temsilcisi veya avukatı, kararın tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde idare mahkemesine başvurabilir. Mahkemeye başvuran kişi, başvurusunu sınır dışı etme kararını veren makama da bildirir.

Mahkemenin başvuruyu on beş gün içinde sonuçlandırması gerekir ve karar kesinleşir (Genellikle bundan çok daha uzun sürer). Dava sonuçlanıncaya kadar kişi rıza göstermedikçe sınır dışı edilemez.

Lütfen daha fazla bilgi için buradan kontrol edin: Oturma izni başvurum reddedildi, nasıl ilerlemeliyim? Tekrar başvurabilir miyim?

Türkiye'den Ayrılmaya Davet

Sınır dışı etme kararı verilenlere kendi isteğiyle ülkeyi terk etmesi için onbeş ila otuz günlük bir süre verilebilir. Bu süre içinde ayrılmaları halinde giriş yasağı uygulanmayabilir. Ancak bu süre içinde yurt dışına çıkmayanlar idari gözetim altına alınır. Kaçma riski taşıyanlar veya kamu düzeni, güvenliği veya sağlığı için tehdit oluşturanlar gibi belirli kişilere bu seçenek sunulmaz.

İdari Denetim ve Süresi

Kaçma riski, giriş veya çıkış kurallarının ihlali, sahte veya geçersiz belgelerin kullanılması ve kamu düzeni, güvenliği veya sağlığı için tehdit oluşturma gibi belirli koşullar altında, bireyler Geri Gönderme Merkezlerine idari gözetim altına alınabilir.

Bu süre altı ayı geçemez ancak kişinin işbirliği yapmaması veya ülkesi hakkında doğru bilgi veya belge sunmaması halinde altı ay daha uzatılabilir. İdari denetimin gerekliliği valilik tarafından otuz günde bir gözden geçirilerek devam eden ihtiyaç tespit edilir. İdari gözetim altındaki kişi, programlanmış aralıklarla rapor vermekle yükümlüdür ve belirli bir alana hareketlerinin sınırlandırılması da dahil olmak üzere belirli kısıtlamalarla bağlıdır.

Kişinin idari gözetim için belirlenen koşullara uymaması veya sınır dışı etme kararının uygulanmasına engel olması halinde tutuklamaya başvurulabilir. Ancak gözaltı her zaman son çare olarak görülür ve yalnızca daha az zorlayıcı önlemler yetersiz kaldığında uygulanır.

Gözaltı Süresi

Gözaltı süresi, sınır dışı etme kararının verildiği tarihten itibaren 48 saati geçemez. Ancak bu süre, kişinin önemli bir kamu güvenliği riski oluşturması veya kaçacağına dair güçlü şüphe olması gibi istisnai durumlarda hakim tarafından en fazla iki ay uzatılabilir. Kişinin işbirliği yapmaması nedeniyle sınır dışı etme sürecinin engellenmesi durumunda, gözaltı altı aya kadar ve bazı aşırı durumlarda maksimum on iki aya kadar uzatılabilir.

Adli Yardım ve Destek

Sınır dışı etme süreci boyunca, bireyin hukuk danışmanı ve tercüman edinme hakkı vardır. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü adli yardım hizmetlerine ilişkin bilgi ve destek sağlamakta, hakları, yükümlülükleri ve sınır dışı etme sürecine ilişkin usul ve esasları bildirmektedir.

Menşe Ülkeye Dönüş

Tüm sınır dışı etme girişimleri, kişinin menşe ülkesinin bunları kabul etmeyi reddetmesi gibi çeşitli nedenlerle başarısız olursa, Türkiye bir çözüm bulunana kadar geçici oturma izni vermeyi düşünebilir. Buna vaka bazında karar verilir ve dikkatli bir inceleme sürecine tabi tutulur.

Bunun karmaşık bir süreç olduğunu ve yasal bir temsilciye sahip olmanın bu zorlukları daha etkili bir şekilde aşmanıza yardımcı olabileceğini unutmayın. Amaç, süreç boyunca her zaman insan haklarını ve kişisel haysiyete saygıyı korumaktır.

Unutmayın, bu basitleştirilmiş bir dökümdür ve Türkiye'deki sınır dışı etme süreciyle ilgili tüm karmaşıklıkları veya belirli senaryoları kapsamayabilir. Daha spesifik tavsiye için lütfen bizimle iletişime geçin.

TLDR:

1. Sınır Dışı Edilme Emri Verildi: Valilik, Türkiye'nin Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) 6458 kapsamında sınır dışı etme emri verme yetkisine sahiptir.
2. Sınır Dışı Edilmeye Uygunluk: Belirli yasaları çiğneyen, terör veya suç faaliyetlerine katılan, vize ve ikamet için yanlış bilgi veren, geçimini yasa dışı yollarla sağlayan veya kamu güvenliğini tehdit eden kişiler sınır dışı edilir.
3. Sınır Dışı Muafiyetleri: İşkence, insanlık dışı muamele veya ölüm cezası riski taşıyanlar, yaşlılar, hastalar, hamile kadınlar, insan kaçakçılığı mağdurları ve şiddet mağdurları gibi belirli kişiler sınır dışı edilmekten muaf tutulabilir.
4. Zorlu Sürgün: Sınır dışı etme emrini alan kişi, yasal temsilcisi veya avukatı, karara yedi gün içinde itiraz edebilir. Mahkeme başvuruyu on beş gün içinde sonuçlandırmak zorundadır ve dava sonuçlanıncaya kadar kişi sınır dışı edilemez.
5. Türkiye'den Ayrılmaya Davet: Sınır dışı etme kararı verilenlerin ülkeyi gönüllü olarak terk etmeleri için 15-30 gün süreleri vardır. Bunu yapmayanlar idari gözetim altına alınır.
6. İdari Denetim: Belirli koşullar altında, bireyler altı aya kadar Geri Gönderme Merkezlerinde idari gözetim altına alınabilir. Bu süre, işbirliği yapılmaması durumunda altı ay daha uzatılabilir.
7. Gözaltı Süresi: Kişi, sınır dışı etme kararının uygulanmasına engel olursa, istisnai durumlarda uzatılabilen 48 saate kadar gözaltında tutulabilir.
8. Adli Yardım ve Destek: Bireyin sınır dışı etme süreci boyunca bir avukat ve tercüman edinme hakkı vardır.
9. Menşe Ülkeye Dönüş: Sınır dışı etme girişimleri başarısız olursa, Türkiye bir çözüm bulunana kadar geçici oturma izni vermeyi düşünebilir.