İnsani İkamet İzni Nasıl Alınır?
İNSANİ İKAMET İZNİ İnsani ikamet izni [...]'da düzenlenmiştir.
İNSAN İKAMET İZNİ
İnsani İkamet İzni İle İlgili Diğer Hususlar
İnsani ikamet izni alan yabancılar, ikamet izninin düzenlendiği tarihten itibaren en geç yirmi iş günü içinde adres kayıt sistemine kayıt yaptırmak zorundadır.
İnsani ikamet iznine sahip kişiler, bu izin süresi içinde uzun dönem ikamet izni dışında karşılaştıkları diğer ikamet izinlerinden birine başvurabilirler.
Kanunda öngörülen ikamet izni sürelerinin tahsilinde insani ikamet izni ile geçirilen süreler dikkate alınmaz.
İnsani İkamet İzni Nasıl Alınır?
İnsani ikamet izni, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'nun 46. ve 47. maddelerinde düzenlenmiştir. Ayrıca, İnsani ikamet izni, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik'in 44. maddesinde düzenlenmiştir.
İnsani İkamet İzni Alınabilecek Yabancılar Kimlerdir?
– Çocuğun yüksek yararı söz konusu olduğunda,
- Yabancıların sınır dışı edilmelerine veya Türkiye'ye girişlerinin yasaklanmasına rağmen Türkiye'den çıkışlarının sağlanamaması veya Türkiye'den çıkışlarının makul veya mümkün görülmemesi,
– Kanunun 55. maddesi uyarınca yabancı hakkında sınır dışı etme kararı alınmadığında,
- Kanunun 53, 72 ve 77 nci maddeleri uyarınca yapılan işlemlere karşı yargıya başvururken,
– Başvuranın ilk sığınma ülkesine veya güvenli bir üçüncü ülkeye dönüşünün devamı süresince,
- Ülke menfaatlerinin, kamu düzeninin ve kamu güvenliğinin korunması veya acil nedenlerle Türkiye'ye giriş ve ikametine izin verilmesi gereken yabancıların, ikamet tezkerelerinden herhangi birini alamayacak durumda olmaları halinde, oturma izni verilmesini engeller
p>
– Olağanüstü durumlarda,
İnsani ikamet izni verilebilir.
Kaç Yıl İnsani İkamet İzni Verilebilir??
İnsani ikamet izni, Bakanlık onayı ile en fazla bir yıl süreyle valilikler tarafından verilir ve uzatılabilir.
İnsani İkamet İzni Şartları Nelerdir?
İnsani ikamet izinlerinde diğer ikamet izinlerinin verilme koşulları aranmaz.
İnsani ikamet izni koşullarını istisnai olarak aşağıdaki türlerden sıralamak mümkündür:
• YUKK 46. maddede sayılan durumlardan birinin varlığı
• Başvuru ücreti ödenmiştir.
• Başvuru için gerekli belgelerin hazırlanması
• Valiliğe bağlı İl Göç İdaresi Müdürlüğü'ne başvuru yapılmıştır.
• İçişleri Bakanlığı'nın insani ikamet izni verebilmesi için İl Göç İdaresi'ne onay verilmesi
Bu şartların sorunsuz bir şekilde yerine getirilmesi durumunda kişi ikamet tezkeresi ile insani ikamet iznini alacaktır.
Yukarıda insani ikamet izninin verilebileceği durumları listeledik. Burada insani ikamet izni için istenen belgeler de insani ikamet izninin talep edilme nedenine göre değişiklik gösterecektir. Yani çocuğun yüksek yararı söz konusu olduğunda bu durumun tespitine yönelik belgeler, olağanüstü durumlarda bu duruma ilişkin belgeler vb. belirlemek için yararlıdır. Burada başvuruyu bilen bir yabancılar avukatından destek almak ve İl Göç İdaresi'nin belgelere olumlu yanıt vermesi önemlidir. Ayrıca insani ikamet izni başvurusunda bulunan kişinin en az bir nüfus cüzdanı veya kimliğinin tespitine yardımcı olacak resmi kurumlardan alınmış başka bir belgeye sahip olması gerekmektedir. İnsani ikamet izni başvurularında eski pasaportlar da kabul edilebilmektedir. Ancak uygulamada insani ikamet izni başvuru formu diye bir form var. Bu form İl Göç İdaresi'nden doldurulabileceği gibi bu kurumun internet sitesindeki ön başvuru formundan da doldurulabilir.
İnsani İkamet İzni İçin Nereye Başvurulur?
Konuyu düzenleyen 46. maddede insani ikamet izninin valilikler tarafından verileceği açıkça belirtilmektedir. Aynı kanunun 22. maddesinde insani ikamet izni de valilikler bünyesinde görev yapan İl Göç İdaresi Müdürlüklerine ikamet izni için başvurulabilecek haller arasında yer almaktadır. Buna göre, insani ikamet izni almak isteyen kişinin, doğrudan veya avukatı aracılığıyla valilikler bünyesinde faaliyet gösteren il göç idaresi müdürlüklerine gerekli başvuruyu yapmış olması gerekmektedir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi insani ikamet izni istisnai bir oturma izni türüdür. Diğer konut türlerinden hüküm ve usul bakımından farklılık gösterir. YUKK'un 46. maddesine göre, insani ikamet izni verebilmek için İçişleri Bakanlığı'nın valiliğe bağlı İl Göç İdaresi'ne onay vermesi gerekiyor. Yani başvuru ve onay mercileri biraz farklı olan bir konut türünden bahsediyoruz.
İnsani İkamet İzninin Reddi, İptali veya Uzatılmamasının sebepleri nelerdir?
Bakanlık onayı alınması kaydıyla, insani ikamet izni verilmesini zorunlu kılan koşullar ortadan kalktığında valiliklerce insani ikamet izni iptal edilir ve uzatılmaz.
İnsani İkamet İzni Başvurusunun Reddi İnsani ikamet izni başvurusu bazı durumlarda reddedilmektedir. Bu durumların başında YUKK 46. maddede belirtilen ve yukarıda belirtilen durumların oluşmamış olması gelmektedir. Yani insani ikamet izninin verilebileceği durumları sınırlı saydık. İş dışında bir durumda yapılan başvuru reddedilir. Bunun dışında yabancının yukarıda belirtilen diğer ikamet izni türlerinden birini alması halinde insani ikamet izni başvurusu da reddedilir. Çünkü insani ikamet izni istisnaidir ve başka ikamet türleri alınabilecekken verilemez. 46 ncı maddedeki şartlar sağlanmış olsa bile, diğer ikamet şekillerine öncelik verilir.
İnsani İkamet İzni Harçları ve Harcamaları
İnsani ikamet izni almak için bir ücret ödemek gerekiyor. İnsani ikamet iznine ilişkin ücretler, 492 sayılı Harçlar Kanunu hükümleri çerçevesinde sürekli güncellenerek belirlenmektedir. Bu kurallar çerçevesinde ikamet iznine ilişkin alınacak ücret sabit bir ücrettir. Yani uygulamanın somut özelliklerine göre değişmez, her zaman belli bir miktarda değişir. Bunlar da genellikle çok yüksek miktarlar değildir. Bu tutarlar Harçlar Kanunu ekinde yer alan tarife çerçevesinde belirlenir. İnsani ikamet izni alacak kişi 18 yaşının altında bir yabancı ise burada belirlenen miktarın yarısı kadar harç öder. Aşağıda da değineceğimiz üzere, ikamet süresinin ihlali halinde ortaya çıkan para cezasının yabancı tarafından ödenmesi gerekmektedir. Ancak bunun insani ikamet izninde ödenmemiş olması başvurunun reddi için yeterli bir sebep değildir.
Ancak, oturma izni harçlarından muaf tutulan bazı kişiler de bulunmaktadır. Buna göre;
• Türk okullarında veya fakültelerinde öğrenim gören yabancılar, herhangi bir ücret ödemeden ikamet izni alırlar.
• Medya ve yayın kuruluşlarında muhabir olarak çalışan yabancılar da herhangi bir ücret ödemeden ikamet izni alabilirler.
• Devlet, il özel idareleri, belediyeler, kamu iktisadi teşekkülleri ve bunların bağlı kuruluşlarında istihdam edilen profesör ve benzeri uzmanlar ile bunların işsiz olan eş ve çocukları da harçtan muaftır.
• Maddi durumu iyi olmayan kişiler de harç ödemekten muaf tutularak ikamet tezkeresi alabilirler.
• Aslen Türk olan ve Türk kültürüne bağlı olan yabancılar da harç ödemezler.
• Turkuaz Kart sahibi yabancılar ile bunların Türk olmayan eşleri ve yabancı çocukları da herhangi bir harç ödemeden ikamet tezkeresi alabilirler.
İnsani İkamet İzni Nasıl Alınır?
İnsani İkamet İzni İle İlgili Diğer Hususlar
İnsani ikamet izni alan yabancılar, ikamet izninin düzenlendiği tarihten itibaren en geç yirmi iş günü içinde adres kayıt sistemine kayıt yaptırmak zorundadır.
İnsani ikamet iznine sahip kişiler, bu izin süresi içinde uzun dönem ikamet izni dışında karşılaştıkları diğer ikamet izinlerinden birine başvurabilirler.
Kanunda öngörülen ikamet izni sürelerinin tahsilinde insani ikamet izni ile geçirilen süreler dikkate alınmaz.
KAYNAK: GÖÇ İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ